همه چیز درباره ی کارتریج شیر اهرمی

زمانی که دسته شیر آب را بالا می برید و جریان آب با فشار و دمای دلخواه جاری می شود، یک فرآیند مکانیکی دقیق در داخل بدنه شیر انجام می شود. شاید ظاهر شیرآلات، آبکاری و طراحی بدنه آن اولین چیزی باشد که نظر خریدار را جلب می کند، اما کارایی و دوام واقعی شیر به قطعه ای درونی وابسته است که وظیفه قطع و وصل و ترکیب جریان آب را بر عهده دارد. این قطعه، کارتریج شیر اهرمی نام دارد.

در شیرآلات کلاسیک و قدیمی، واشرهای لاستیکی و مغزی های پیچی وظیفه آب بندی را بر عهده داشتند که خرابی و چکه کردن آن ها بسیار رایج بود. اما با تولید شیرآلات اهرمی، تکنولوژی تغییر کرد و قطعه ای پیشرفته جایگزین سیستم های قدیمی شد. ما در مجموعه شیرآلات آرال معتقدیم که شناخت اجزای داخلی محصول، به انتخاب بهتر و نگهداری صحیح آن کمک می کند. در این مقاله قصد داریم ساختار، عملکرد و انواع کارتریج را به طور کامل بررسی کنیم.

کارتریج شیر اهرمی چیست و دقیقا چه کاری انجام می دهد؟

کارتریج (Cartridge) که در بازار به آن «مغزی شیر اهرمی» نیز گفته می شود، یک قطعه مکانیکی است که در داخل تنه شیر قرار می گیرد. این قطعه مستقیما به اهرم (دسته) شیر متصل است و کنترل جریان آب را انجام می دهد.
وظایف اصلی کارتریج عبارتند از: 1. قطع و وصل کردن جریان آب (با حرکت دسته به بالا و پایین). 2. تنظیم میزان فشار خروجی یا دبی آب. 3. تنظیم دمای آب (با حرکت دسته به چپ و راست و مخلوط کردن آب گرم و سرد).
این قطعه به گونه ای طراحی شده است که با وجود فشار بالای شبکه آب شهری، بتواند بدون نشتی و با حرکتی نرم، جریان آب را کنترل کند. کیفیت ساخت این قطعه مشخص می کند که شیر آب شما چقدر عمر می کند و آیا بعد از مدتی دچار مشکل نشتی می شود یا خیر.

مکانیزم داخلی کارتریج؛ تکنولوژی دیسک های سرامیکی

عملکرد دقیق کارتریج های مدرن وابسته به تکنولوژی «دیسک های سرامیکی» (Ceramic Discs) است. در داخل محفظه پلاستیکی هر کارتریج، دو صفحه سرامیکی بسیار صیقلی و سخت قرار دارد. یکی از این صفحات ثابت است و دیگری روی آن حرکت می کند.
این قطعات سرامیکی در کوره هایی با دمای بسیار بالا تولید شده اند و سطح آن ها بسیار سخت است. صاف بودن سطح این دو دیسک به قدری دقیق است که وقتی روی هم قرار می گیرند، مولکول های آب نمی توانند از بین آن ها عبور کنند و آب بندی کامل انجام می شود.
وقتی شما دسته شیر را حرکت می دهید، دیسک متحرک روی دیسک ثابت می چرخد. روی این دیسک ها منافذی طراحی شده است. زمانی که منافذ دو دیسک روی هم منطبق شوند، راه عبور آب باز می شود و زمانی که منافذ بسته شوند، جریان قطع می شود. دلیل استفاده از سرامیک به جای فلز یا پلاستیک، مقاومت بالای آن در برابر سایش و خوردگی است. متریال های دیگر در اثر اصطکاک مداوم خیلی زود دچار فرسایش می شوند.

انواع سایز کارتریج و تفاوت آن ها (25، 35، 40)

هنگام تعویض یا خرید کارتریج، یکی از مهم ترین موارد «سایز» یا قطر خارجی آن است. کارتریج ها در ابعاد مختلفی تولید می شوند که رایج ترین آن ها در ایران سایز 35 و 40 میلی متر است.

سایز 35 میلی متر

این سایز یکی از پرکاربردترین مدل ها در صنعت شیرآلات است. بسیاری از شیرهای روشویی، ظرفشویی و توالت با این سایز طراحی می شوند. کارتریج 35 میلی متری معمولا برای مکان هایی که نیاز به دبی آب نرمال (حدود 14 تا 22 لیتر در دقیقه) دارند، مناسب است. بدنه شیرهایی که از این سایز استفاده می کنند معمولا ابعاد کوچک تری دارند.

سایز 40 میلی متر

کارتریج 40 میلی متری قطر بزرگتری دارد و خروجی آب بیشتری را فراهم می کند (معمولا بالای 22 لیتر در دقیقه). این مدل بیشتر برای شیرهای دوش حمام یا شیرهای ظرفشویی بزرگ که نیاز به پر کردن سریع ظروف دارند، استفاده می شود.

آیا سایز بزرگتر همیشه بهتر است؟

این تصور که همیشه کارتریج 40 بهتر از 35 است، صحیح نیست. انتخاب سایز بستگی به طراحی بدنه شیر و فشار آب منطقه دارد. گاهی اوقات استفاده از کارتریج بزرگ در فشار آب کم، تاثیری در خروجی ندارد. متخصصان ما در شیرآلات آرال با محاسبات فنی، مناسب ترین سایز را برای هر مدل انتخاب می کنند تا تعادلی میان فشار آب و مصرف بهینه ایجاد شود.

دسته بندی کارتریج ها بر اساس پایه و ارتفاع

علاوه بر سایز، کارتریج ها از نظر شکل ظاهری کف نیز به دو دسته تقسیم می شوند که دانستن آن برای تعمیرکاران ضروری است:

1. کارتریج بدون پایه (کف تخت): قسمت زیرین این مدل کاملا صاف است و دو ورودی برای آب گرم و سرد دارد.
2. کارتریج پایه دار: در قسمت زیرین این مدل، دو زائده یا پایه پلاستیکی بیرون زده است. این پایه ها در حفره های کف بدنه شیر قرار می گیرند تا کارتریج در جای خود ثابت شود و نچرخد.

نکته مهم دیگر «ارتفاع دسته» کارتریج است. طول میله ای که دسته شیر به آن متصل می شود در مدل های مختلف متفاوت است. هنگام تعویض باید دقت کنید که ارتفاع کارتریج جدید با مدل قبلی یکسان باشد، در غیر این صورت قطعات بیرونی شیر به درستی بسته نمی شوند.

علائم خرابی کارتریج چیست؟

قطعات مکانیکی پس از مدتی استفاده ممکن است نیاز به تعویض داشته باشند. خرابی کارتریج معمولا با سه نشانه اصلی مشخص می شود:

1. چکه کردن آب (نشتی): اگر شیر را کامل بسته اید اما همچنان قطرات آب از دهانه شیر یا از زیر دسته خارج می شود، احتمالا صفحات سرامیکی کارتریج دچار آسیب یا رسوب گرفتگی شده اند و نمی توانند مسیر آب را کامل مسدود کنند.
2. سفت شدن دسته اهرمی: اگر باز و بسته کردن شیر نیاز به نیروی زیادی دارد و دسته به نرمی حرکت نمی کند، احتمالا گریس مخصوص بین صفحات سرامیکی از بین رفته یا رسوبات آب باعث اصطکاک قطعات متحرک شده است.
3. عدم تنظیم دقیق دما: اگر دسته را روی حالت وسط (آب ولرم) قرار می دهید اما آب یا خیلی سرد است یا خیلی داغ، نشان دهنده این است که عملکرد اختلاط آب در داخل کارتریج دچار اختلال شده است.

اهمیت کیفیت کارتریج در شیرآلات آرال

ما در شیرآلات آرال بر این باوریم که کارتریج، مهم ترین قطعه کاربردی شیر است. اگر این قطعه کیفیت لازم را نداشته باشد، عملکرد کل شیر مختل می شود. به همین دلیل در محصولات آرال استانداردهای دقیقی برای این قطعه رعایت می شود:

• استفاده از سرامیک با کیفیت بالا: صفحات سرامیکی استفاده شده در محصولات ما دارای سختی و صافی سطح بالایی هستند تا در اثر باز و بسته شدن مداوم، دچار سایش نشوند.
• بدنه مقاوم: پوسته پلاستیکی کارتریج های ما از مواد پلیمری مقاوم ساخته شده که می توانند فشار آب و دمای بالای آب گرم را بدون تغییر شکل تحمل کنند.
• توری های محافظ: ورودی های آب در کارتریج های استاندارد ما دارای صافی است تا از ورود ذرات درشت شن و ماسه به بین صفحات سرامیکی جلوگیری کند.

نکات مهم برای افزایش عمر کارتریج

عامل اصلی خرابی کارتریج شیر اهرمی، ورود «شن و ماسه» و رسوبات معلق در آب به داخل شیر است. اگر ذرات شن بین دو صفحه سرامیکی گیر کنند، باعث ایجاد خراش روی آن ها شده و آب بندی شیر از بین می رود.
برای جلوگیری از این مشکل و افزایش عمر شیرآلات، نصب «شیر پیسوار فیلتردار» در زیر سینک و روشویی بسیار موثر است. این فیلترها ذرات معلق آب را قبل از ورود به شیر اصلی جدا می کنند. نکته دوم در نحوه استفاده است؛ اعمال نیروی بیش از حد به دسته شیر می تواند باعث شکستن پایه های نگهدارنده کارتریج شود. استفاده ملایم از اهرم، طول عمر آن را تضمین می کند.

​​​​​​​

جمع بندی

کارتریج شیر اهرمی، قطعه ای دقیق است که عملکرد صحیح شیرآلات را تضمین می کند. شناخت انواع سایزها و نحوه کارکرد آن به شما کمک می کند تا در صورت بروز مشکل، اقدام درستی انجام دهید. برند شیرآلات آرال با استفاده از قطعات استاندارد، تلاش می کند تا جریان آب در خانه شما همیشه تحت کنترل، نرم و بدون مشکل باشد. کیفیت محصول نهایی، نتیجه انتخاب دقیق قطعات داخلی است.

سوالات متداول